Những vị trí trong bóng đá, chi tiết từ ký hiệu đến đặc điểm vai trò

Bóng đá hiện đại ngày càng phát triển với nhiều chiến thuật khác nhau. Mỗi vị trí đều có tên gọi, vai trò, nhiệm vụ riêng, nhằm tạo nên một đội hình mạnh, hỗ trợ nhau giành chiến thắng trong mỗi trận đấu. Trong bài viết hôm nay, FPT Express sẽ giới thiệu đến bạn từ tổng quan cho đến chi tiết mỗi vị trí trong bóng chuyên nghiệp cùng với tên gọi bằng tiếng Anh đang được sử dụng phổ biến trên thế giới.

1. Tổng quan về những vị trí trong bóng đá

Đội hình bóng đá chuyên nghiệp gồm có 11 cầu thủ (gồm 1 thủ môn và 10 cầu thủ đá ngoài sân), mỗi người được chỉ định một vị trí khác nhau, được phép hoạt động trong một khu vực nhất định trên sân.

Sơ đồ các vị trí trên sân bóng đá có thể thay đổi, chẳng hạn như: 4-3-3, 4-3-2-1, 4-1-4-1, 4-5-1 hay 4-2-3-1… tùy thuộc vào chiến thuật của các huấn luyện viên mà họ sẽ có cách bố trí đội hình vị trí sơ đồ khác nhau. Trong đó có các vị trí biến thể được phát triển từ các vị trí cơ bản trong bóng đá chuyên nghiệp.

 Xem ngay: Kênh & link tường thuật trực tiếp bóng đá hôm nay – 01/11

Có 4 vị trí cơ bản trong bóng đá chuyên nghiệp 11 người, gồm:

• Thủ môn
• Hậu vệ: Gồm Trung vệ – Hậu vệ quét – Hậu vệ biên – Hậu vệ biên tấn công
• Tiền vệ: Gồm Tiền vệ phòng ngự – Tiền vệ trung tâm – Tiền vệ chạy cánh – Tiền vệ tấn công
• Tiền đạo: Gồm Tiền đạo trung tâm – Tiền đạo thường – Tiền đạo thứ hai – Tiền đạo cánh.

Hiện tại, FPT Telecom đang độc quyền phát sóng các giải đấu hấp dẫn nhất như CUP C1 – C2 – C3 Châu Âu, FA CUP, V-League… Đăng ký ngay dịch vụ truyền hình internet FPT Play trọn gói chỉ từ 44.000đ/tháng để thưởng thức những trận cầu kinh điển nhất, xem chi tiết tại đây: https://fpttelecom.com/truyen-hinh-fpt/

2. Vai trò, nhiệm vụ của các vị trí trong bóng đá

Vai trò, nhiệm vụ của các vị trí trong bóng đá không giống nhau. Đảm nhận vị trí khác nhau đồng nghĩa với việc họ sẽ có nhiệm vụ chuyên biệt nhằm phát triển hiệu quả chiến thuật, xử lý tốt các tình huống, các vị trí phối hợp nhịp nhàng, ăn ý nhằm hướng đến mục tiêu cao nhất là giữ lưới, ghi bàn và giành chiến thắng.

2.1. Vị trí thủ môn (GK – Goalkeeper)

• Vị trí đội hình: Cuối cùng trong đội hình, sau hàng hậu vệ và trước khung thành
• Vai trò, nhiệm vụ: Bảo vệ khung thành đội nhà, ngăn đối phương ghi bàn vào lưới.
• Đặc điểm, yêu cầu: Trong mỗi trận đấu, mỗi đội chỉ có duy nhất 1 thủ môn trấn giữ. Vị trí này yêu cầu cầu thủ phải phản ứng nhanh nhạy, khống chế và chuyền bóng tốt, có khả năng độc vị trận đấu. Thủ môn là vị trí duy nhất trên sân có thể chạm bóng bằng tay và cánh tay để bắt, giữ bóng trong khu vực cấm địa của đội nhà. Ngoài vòng cấm địa, thủ môn chỉ được dùng chân.

Thủ môn được mặc áo khác so với áo của các cầu thủ còn lại để trọng tài dễ phân biệt. Nếu thủ môn chấn thương hoặc bị thẻ phạt buộc phải rời sân thì một cầu thủ đội nhà sẽ mặc áo thủ môn thay thế vị trí hoặc thay người nếu còn thủ môn dự bị.

Các phong cách thủ môn: Có 2 phong cách chính để phân biệt loại thủ môn, gồm: Thủ môn cản phá các cú sút (Stop Stopper) và thủ môn đá quét (The Sweeper Keeper). Trong đó, cản phá sút là thực hiện các pha cứu thua. Thủ môn đá quét có thể dâng cao hơn để đảm nhận vai trò như một hậu vệ bổ sung tại thời điểm nhất định.

Một vài thủ môn xuất sắc: Marc-Andre Ter Stegen, Iker Casillas, David De Gea, Petr Čech, Thibaut Courtois, Jan Oblak, Gianluigi Buffon, Fabien Barthez, Oliver Kahn, Alisson Becker…

Xem ngay:

• Truyền Hình Trực Tiếp Ngoại Hạng Anh Chiếu Trên Kênh Nào? Xem Ở Đâu?
• Truyền Hình Trực Tiếp Cúp C1 Châu Âu (Champion League) Chiếu Trên Kênh Nào?

2.2. Vị trí hậu vệ (DF – Defender)

• Vị trí: Hàng hậu vệ chơi ở trước thủ môn, sau hàng tiền vệ.
• Nhiệm vụ chính: Là bức tường vững chắc, hỗ trợ thủ môn ngăn đối phương ghi bàn, hỗ trợ đồng đội kiểm soát, thu hồi bóng, có thể tham gia tấn công trong một vài tình huống cố định. Đây là lý do vì sao vẫn có hậu vệ ghi bàn. Hàng hậu vệ có 4 vị trí khác nhau, gồm:

Trung vệ (Hậu vệ trung tâm) (CB – Center Back)

• Vị trí: Chơi ở vị trí trung tâm, trước thủ môn, dưới hàng tiền vệ đội nhà.
• Vai trò, nhiệm vụ: Ngăn đường bóng tấn công của đối thủ, ngăn tiền đạo đối phương xâm nhập, đưa bóng vào vòng cấm địa; chuyền bóng cho đồng đội hoặc cản phá bóng, đưa bóng ra khỏi vòng nguy hiểm; tham gia vào các pha bóng cố định như đá phạt gần vòng cấm địa, phạt góc.
• Đặc điểm, yêu cầu: Đội hình 11 người chỉ có 2 trung vệ. Yêu cầu thể hình cao to, thể lực tốt, nhanh nhạy để truy cản kịp thời, áp sát tiền đạo tốc độ. Những người có thân hình khiêm tốn hơn nhưng phản ứng nhanh nhạy, đọc tình huống tốt vẫn có thể đảm nhận được vị trí trung vệ.
• Một số trung vệ nổi tiếng thế giới: Aymeric Laporte, Samuel Umtiti, Diego Godín, Sergio Ramos, Gerard Piqué, Giorgio Chiellini, Kalidou Koulibaly, Matthijs de Ligt, Virgil van Dijk, Raphaël Varane…

Hậu vệ quét (SW – Sweeper)

• Vị trí: Lùi sâu nhất trong hàng thủ, dưới 2 trung vệ, trước thủ môn.
• Vai trò, nhiệm vụ: Là chốt chặn cuối cùng của hàng hậu vệ, là lớp phòng ngự thứ 2 của đội bóng. Hậu vệ quét có nhiệm vụ chính là bọc lót, sửa sai cho các hậu vệ phía trên, quét bóng nếu đối thủ vượt qua hàng hậu vệ.
• Đặc điểm, yêu cầu: Hậu vệ quét thường được sử dụng trong sơ đồ 3 hoặc 5 hậu vệ. Yêu cầu tốc độ, nhanh nhẹn, đọc vị, khống chế và chuyền bóng tốt. Hiện nay vị trí hậu vệ này ít được sử dụng, thay vào đó là tiền vệ thủ với khả năng linh hoạt hơn.
• Những hậu vệ quét nổi tiếng thế giới: Paolo Maldini, Bobby Moore, Franz Beckenbauer, Gaetano Scirea, Ruud Krol, Matthias Sammer, Franco Baresi, Laurent Blanc, Daniel Passarella…

 Xem ngay: Đội hình Real Madrid vô địch C1 Châu Âu 3 năm liên tiếp giờ ra sao?

Hậu vệ biên (FB/RB/LB – Full Back/Right Back/Left Back)

• Vị trí: Hay còn được gọi là hậu vệ cánh (cánh trái, cánh phải), chơi ở vị trí dọc 2 biên sân bóng.
• Vai trò, nhiệm vụ: Ngăn đối phương tấn công, phản công, căng ngang, đá tạt từ 2 bên cánh trái và phải; phá bóng ra đường biên để chặn khả năng tấn công; khi có cơ hội có thể dâng lên tấn công khi đội nhà ép sân hoặc tăng tốc dọc biên, tạt bóng vào giữa kiến tạo cho đội nhà.
• Đặc điểm, yêu cầu: Vị trí này cần cầu thủ liên tục di chuyển lên xuống dọc hành lang 2 biên, do đó mà yêu cầu thể lực và tốc độ tốt; kỹ năng phòng ngự cao, kỹ năng xoạc bóng chính xác.
• Những hậu vệ biên nổi tiếng thế giới: Roberto Carlos, Marcelo, Maicon, David Alaba, Ashley Cole, Cafu, Jordi Alba, Patrice Evra, Dani Alves, Philipp Lahm…

Hậu vệ biên tấn công (WB/RWB/LWB – Wingback/Right Wingback/Left Wingback)

• Vị trí: Thường xuất hiện trong sơ đồ đội hình 5-3-2 hoặc 3-5-2. Được chơi bóng dọc 2 biên của sân, nhưng phạm vi hoạt động rộng hơn so với hậu vệ biên, được phép bó trung lộ hoặc xuống sát biên ngang của đối thủ.
• Vai trò, nhiệm vụ: Kết hợp giữa tiền vệ cánh và hậu vệ biên để phòng thủ hoặc tấn công. Cách thức tấn công khá đa dạng, có thể tạt bóng, căng ngang, thậm chí bó trung lộ và dứt điểm khi có cơ hội.
• Đặc điểm, yêu cầu: Ngoài kỹ năng phòng ngự tốt, hậu vệ biên còn phải có kỹ năng tấn công như Căng ngang, tạt bóng, dốc bóng tốc độ, dứt điểm, xoạc bóng, đeo bám đối thủ…
• Những hậu vệ tấn công nổi tiếng thế giới: Jordi Alba, Andrew Robertson, Dani Alves, Marcelo Vieira, Trent Alexander-Arnold,Dani Carvajal, Kyle Walker…

2.3. Vị trí tiền vệ (MF – Midfielder)

• Vị trí: Hàng tiền vệ gồm 4 vị trí tiền vệ chính, chơi ở vị trí giữa sân, nằm ở giữa hàng hậu vệ và hàng tiền đạo của đội bóng.
• Nhiệm vụ chính: Tranh bóng cho hàng tiền đạo, thu hồi bóng từ tiền đạo, tiền vệ đối phương; phát động tấn công tầm xa; kiểm soát, phân phối, hỗ trợ tiền đạo đội nhà tấn công cánh hoặc trung lộ.

Tiền vệ chạy cánh (LM/RM – Left/right midfielder)

• Vị trí: Chơi bóng dọc 2 bên hành lang cánh (hành lang biên), có thể bó trung lộ của đối thủ để tấn công khi cần thiết.
• Vai trò, nhiệm vụ: Tạt bóng, căng ngang cho đồng đội tấn công, khi đội bạn tấn công có thể lùi về phòng thủ.
• Đặc điểm, yêu cầu: Thể lực tốt để di chuyển lên xuống, khả năng tạt bóng, dứt điểm tốt; kỹ thuật chơi bóng tốt, linh hoạt giữa tấn công và phòng thủ.
• Những tiền vệ chạy cánh nổi tiếng thế giới: Eden Hazard, Angel Di Maria, Gareth Bale, Alexis Sanchez, Arjen Robben, Juan Cuadrado, Julian Draxler, Kevin De Bruyne, Raheem Sterling, Douglas Costa…

Tiền vệ phòng ngự (DM/ CDM – Defensive Midfielder/ Central Defensive Midfielder)

• Vị trí: Chơi bóng ở vị trí phía trước 2 trung vệ, bên dưới hàng tiền vệ. Nhiều tiền vệ phòng ngự có thể mở rộng phạm vi hoạt động trong khu vực giữa sân.
• Vai trò, nhiệm vụ: Phối hợp với hệ vệ phòng ngự, tấn công từ xa; tranh chấp, thu hồi bóng từ đối thủ.
• Đặc điểm, yêu cầu: Thể lực tốt, nhanh nhẹn, linh hoạt để tranh chấp, thu hồi bóng cũng như tấn công từ xa. Khả năng hỗ trợ phòng ngự, hỗ trợ tấn công tốt.
• Những tiền vệ phòng ngự nổi tiếng thế giới: Casemiro, N’Golo Kante, Fabinho…

Tiền vệ tấn công (AM – Attacking midfielder)

• Vị trí: Chơi bóng giữa hàng tiền đạo và các tiền vệ trung tâm. Vị trí này còn được gọi với cái tên Tiền đạo chơi lùi.
• Vai trò, nhiệm vụ: Đây là vị trí cầu nối nhằm phân phối bóng theo hướng trung lộ từ sân nhà chuyển đến hàng tiền đạo. Các cầu thủ tiền vệ tấn công có nhiệm vụ lấy bóng, ghi bàn hoặc hỗ trợ tiền đạo ghi bàn.
• Đặc điểm, yêu cầu: Yêu cầu kỹ thuật xử lý, kiểm soát bóng và khả năng dứt điểm tốt; nhanh nhạy trong hoạt động phối hợp nhanh trong phạm vi hẹp.
• Những tiền vệ tấn công nổi tiếng thế giới: Kevin De Bruyne, Christian Eriksen,David Silva, Mesut Özil, Dele Alli, Bernardo Silva, James Rodríguez…

Tiền vệ trung tâm (CM – Central Midfielder)

• Vị trí: Chơi bóng ở giữa sân, ngay khu vực vòng tròn.
• Vai trò, nhiệm vụ: Đa di năng, vừa hỗ trợ tấn công, vừa hỗ trợ phòng ngự từ xa; tranh chấp, thu hồi, kiến tạo bóng cho hàng tiền đạo. Có cơ hội thì tiền vệ trung tâm có thể sút xa ghi bàn.
• Đặc điểm, yêu cầu: Yêu cầu nhiều kỹ năng, như: Kiểm soát, thu hồi, tranh chấp, chuyền dài, sút xa…
• Những tiền vệ trung tâm nổi tiếng thế giới: Paul Pogba, Arthur Melo, Luka Modrić, Toni Kroos…

2.4. Vị trí tiền đạo (FW – Forward)

• Vị trí: Đây là vị trí vô cùng quan trọng, chơi cao nhất đội hình, gần khung thành đối thủ.
• Nhiệm vụ chính: Ghi bàn vào lưới đối phương. Tuy nhiên, tiền đạo có đến 4 vị trí khác nhau, mỗi vị trí vẫn có các đặc điểm khác biệt.

Tiền đạo trung tâm (CF/ SS – Centre Forward/ Second Striker)

• Vị trí: Chơi bóng ở vị trí trung tâm hàng tiền đạo, cao hơn so với tiền vệ tấn công, thấp hơn so với tiền đạo cánh.
• Vai trò, nhiệm vụ: Phối hợp tốc độ cao với đồng đội, tự tìm cơ hội ghi bàn hoặc chọc khe kiến tạo cho tiền đạo cắm; dắt bóng vào vùng cấm địa, tạo đột biến khiến đội bạn phạm lỗi…
• Đặc điểm, yêu cầu: Kỹ thuật chơi bóng tốt, phản ứng nhanh, thể lực bền, cao to để vượt tranh chấp với hậu vệ đối phương, rê dắt bóng, phối hợp tốc độ cao và dứt điểm tốt.
• Những tiền đạo trung tâm nổi tiếng thế giới: Harry Kane, Zlatan Ibrahimović, Edinson Cavani, Sergio Agüero, Romelu Lukaku,…

Tiền đạo thường

• Vị trí: Vị trí này có nguồn gốc từ tiền đạo trung tâm, nhưng điểm khác biệt ở chỗ di chuyển được linh hoạt hơn. Trên sân thường có từ 2 – 3 vị trí này.
• Vai trò, nhiệm vụ: Có thể tấn công, kiến tạo, cũng có thể lùi về sân nhà tìm bóng khi cần thiết.
• Đặc điểm, yêu cầu: Yêu cầu sự nhanh nhẹn, linh hoạt, khả năng tấn công, rê dắt bóng, phối hợp tốc độ cao và dứt điểm tốt.
• Những tiền đạo thường nổi tiếng thế giới: Luis Suárez, Álvaro Morata, Gabriel Jesus, Sergio Agüero…

Tiền đạo thứ hai (CF – Central forward)

• Vị trí: Cũng được xem như tiền đạo trung tâm, nhưng tiền đạo thứ 2 có thể di chuyển thoải mái và linh hoạt hơn so với vị trí trung tâm.
• Vai trò, nhiệm vụ: Hỗ trợ tấn công, hcuyeenf bóng cho vị trí trung tâm hoặc tự mình dứt điểm ghi bàn.
• Đặc điểm, yêu cầu: Phối hợp tốc độ cao với đồng đội, tự tìm cơ hội ghi bàn hoặc chọc khe kiến tạo cho đồng đội ghi bàn.
• Những tiền đạo thứ hai nổi tiếng thế giới: Lionel Messi, Roberto Firmino, Antoine Griezmann, Paulo Dybala…

Tiền đạo cánh (LW/ RW – Left/right winger)

• Vị trí: Chơi bóng ở hành lang 2 cánh trên phần sân đối thủ.
• Vai trò, nhiệm vụ: Ngoài nhiệm vụ tấn công, dứt điểm ghi bàn thì tiền đạo cánh còn có thêm vai trò đột phá hành lang cánh, kiến tạo cho đồng đội bằng những cú tạt vào trong.
• Đặc điểm, yêu cầu: Yêu cầu kỹ năng cao, chịu áp lực ghi bàn lớn, kỹ thuật cá nhân tốt, dốc, rê bóng nhanh, khả năng tạt, dứt điểm góc hẹp, rê dắt, lừa bóng tốt; sử dụng được cả 2 chân là một lợi thế.
• Những tiền đạo cánh nổi tiếng thế giới: Cristiano Ronaldo, Kylian Mbappe, Neymar, Gareth Bale,Raheem Sterling, Mohamed Salah, Sadio Mané…

3. Bảng tên đầy đủ, viết tắt các vị trí trong bóng đá bằng tiếng anh

Dưới đây là bảng phân loại các vị trí trong bóng đá tiếng Anh, tiếng Việt cùng ký hiệu/ viết tắt đi kèm.

Bóng đá – môn thể thao vua đang ngày một phát triển rộng khắp, trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống người dân thế giới. Sự phát triển của bộ môn này được ghi dấu qua mỗi trận đấu, chiến thuật của mỗi HLV không giống nhau, song chúng đều xuất phát từ các vị trí trên sân bóng đá cơ bản và tuân thủ các quy định chung.

Trên đây là đôi dòng chia sẻ của FPT Express về những vị trí trong bóng đá. Cảm ơn các bạn đã theo dõi!